با ارائه اولین بروز رسانی بزرگ ویندوز ۱۰ بسیاری از مشکلات موجود در این سیستم عامل بهبود یافت و حالا کاربران می توانند با خیالی آسوده از این ویندوز استفاده کنند. اما اگر شما نگران این هستید که ترافیک اینترنت مصرفی در ویندوز ۱۰ بسیار بالاتر از سطح توقع شماست، پس با ما همراه باشید. در کشور ما بر خلاف سایر کشور های جهان به علت هزینه های سنگین اینترنت، این مسئله دغدغه بسیاری از کاربران ویندوز شده است اما بعضا کاربرانی وجود دارند که این مسئله برایشان اهمیتی ندارد ولی با آپدیت ناخواسته درایور ها که موجب به هم ریختگی تنظیمات سیستم می شود و یا کاهش چشمگیر سرعت اینترنت، آن ها نیز به فکر اعمال برخی از این تغییرات می افتند. بروز رسانی های سیستم عامل ویندوز ۱۰ تنها عامل مصرفی ترافیک اینترنت نم باشد و بروزرسانی اپلیکیشن‌ها از طریق استور و حتی آپلود آپدیت‌های دانلود شده نیز در مصرف ترافیک شما دخیل هستند.
۱. غیر فعال کردن آپدیت‌های اتوماتیک
به دلیل مسائل امنیتی توصیه ما این است که همواره ویندوز خود را بروز نگه دارید اما برخی افراد به دلایل مختلفی مایل هستند تا بروزرسانی اتوماتیک ویندوز ۱۰ خود را غیرفعال نمایند. برای این کار روش های مختلفی وجود دارد. Group Policy و غیر فعال کردن آپدیت‌ها از طریق رجیستری نه تنها فقط در نسخه Professional وجود دارند بلکه پیچیدگی های فراوانی برای کربران عادی دارند. روش مورد نظر ما در این جا “جلوگیری از دانلود آپدیت بر روی یک کانکشن خاص” می باشد.
برای این کار وقتی یک کانکشن را برای ویندوز “اندازه‌گیری شده” (metered) تعریف کنید، ویندوز دیگر به صورت اتوماتیک از طریق آن کانکشن آپدیت نخواهد شد. برای فعال کردن گزینه‌ی Metered Connection از طریق Settings به قسمت Network & Internet رفته و در همان قسمت مربوط به تنظیمات Wi-Fi روی Advanced Options کلیک کرده تا گزینه‌ی Metered Connection را پیدا کنید. با اتصال به اینترنت از طریق این کانکشن ویندوز شما دیگر آپدیت نمی شود ولی در صورتی که از کانکشن دیگری متصل شوید این اتفاق مجددا تکرار می شود. در صورتی که خواستید ویندوز خود را آپدیت کنید در همین کانکشن گزینه‌ی Metered Connection را غیر فعال کنید.اما در صورتی که بخواهید در همین حالت هم می توانید آپدیت ها را به صورت دستی دریافت کنید. برای اینکار به قسمت آپدیت ویندوز بروید. در این هنگام با پیام زیر روبرو می شوید.
“آپدیت‌هایی موجود هستند. وقتی که از یک کانکشن اندازه‌گیری شده استفاده نکنید آن‌ها را دانلود خواهیم کرد، یا اینکه می‌توانید همین حالا [مقدار حجم آپدیت‌های موجود] را با استفاده از همین کانکشن دانلود کنید (شاید برایتان هزینه داشته باشد). ممکن است برای دانلود برخی آپدیت‌ها همچنان نیاز به اتصال به وای‌فای غیر اندازه‌گیری شده باشد.”
با انتخاب گزینه Download، ویندوز آپدیت خواهد شد.
۲. جلوگیری از آپدیت و نصب برخی درایورهای خاص
برخلاف نسخه های قبلی ویندوز، درایور ها در ویندوز ۱۰ از طریق ویندوز آپدیت به صورت اتوماتیک دانلود خواهند شد. این کار شاید دردسرهایی را برای شما به همراه داشته باشد. مثلا در حال انجام پروژه ای هستید که ناگهان با سیاه شدن صفحه درخواهید یافت که درایور گرافیک شما در حال نصب شدن است. یا درایوری بر روی سیستم شما کارایی مطلوبی دارد ولی هنگام متصل شدن به اینترنت ویندوز آن را قدیمی تشخیص داده و نسخه جدید آن را دانلود می کند. در این صورت شما می توانید با استفاده از ابزاری که خود مایکروسافت ارائه کرده است مانع آپدیت بروزرسانی های مختلف بر روی دستگاهتان شوید.
۳. جلوگیری از آپلود آپدیت‌های دانلود شده
قابلیت دانلود نظیر به نظیر (peer-to-peer) برای آپدیت‌های سیستم عامل و اپ‌های ویندوز استور در ویندوز ۱۰ از ویژگی های جدید و کاربردی ارائه شده در این نسخه می باشد. اگر دستگاه شما متصل به یک شبکه داخلی باشد هنگامی که یکی از دستگاه های موجود در شبکه آپدیتی را دریافت کند می تواند آن را به سایر دستگاه های موجود در شبکه ارائه دهد تا تمامی دستگاه مجور نباشند آن آپدیت را دریافت نمایند. این عمل منحصرا به مصرف ترافیک داده مربوط می شود و در کاهش مصرف ترافیک کمک شایانی می کند.
اما این قابلیت تنها به شبکه های محلی محدود نمی شوند و مایکروسافت برای خلوت شدن سرور های خودش این قابلیت را برای شبکه جهانی اینترنت درنظر گرفته است. با این رویه، ویندوز به صورت پیش فرض از اینترنت شما برای آپلود آپدیت‌ها به کامپیوتر دیگران استفاده می‌کند. به همین علت این قابلیت برای کاربران عادی چندان خوشایند به نظر نمی رسد و بیشتر در ادارات و سازمان ها به کار می آید.
برای تغییر وضعیت پیش‌فرض به Settings رفته و روی “Update & security” کلیک کنید. در همان قسمت Windows Update روی “Advanced options” کلیک کنید. به انتهای پنجره رفته و “Choose how updates are delivered” را انتخاب کنید. می‌توانید گزینه‌ی “Updates from more than one place”را کلاً غیر فعال کنید؛ هرچند توصیه می‌کنیم گزینه‌ی “PCs on my local network” را انتخاب کنید.
با غیر فعال سازی این گزینه شما آپدیت های ویندوز را از سرور های مایکروسافت دریافت می کنید و چیزی نیز آپلود نخواهید کرد.
۴. غیر فعال کردن آپدیت اتوماتیک اپلیکیشن‌ها
برنامه های ویندوز ۱۰ به طور اتوماتیک از طریق استور مایکروسافت آپدیت می شوند. شاید شما نمی خواهید تا ترافیک زیادی را صرف بروزرسانی برنامه ای خاص بکنید. شاید بخواهید از نسخه خاصی از یک برنامه استفاده کنید و بروزرسانی آن برنامه برایتان خوشایند نباشد. و یا اصلا دوست دارید تا قبل از بروزرسانی هر اپلیکیشن ابتدا شما مطلع شده و به آن اجازه بروز رسانی دهید. انجام این عمل بسیار ساده است و شما می توانید برای این کار به بخش استور بروید. سپس بر روی عکس پروفایل خود کلیک کنید. در قسمت باز شده Settings را انتخاب نمایید و آپدیت اتوماتیک را خاموش کنید. اوایل عرضه‌ی ویندوز ۱۰ گزینه‌ی غیر فعال کردن آپدیت اتوماتیک اپلیکیشن‌ها در نسخه‌ی Home در دسترس نبود؛ اما پس از بازخورد منفی کاربران نسبت به این قضیه، حالا مایکروسافت این گزینه را در تمامی نسخه‌های ویندوز در دسترس قرار داده است.
۵. غیر فعال کردن کورتانا
مهم ترین تغییر ویندوز ۱۰ نسبت به نسخه های پیشین اضافه شدن دستیار صوتی کورتانا به این سیستم عامل است. هم اکنون نیز این دستیار صوتی با استقبال کاربران ویندوز روبرو شده و تبدیل به یکی از هیجان انگیزترین قسمت های ویندوز شده است. با هر بار کلیک روی جعبه‌ی جستجو، کورتانا جدیدترین اخبار، وضعیت آب و هوا و اطلاعات مفید دیگری را در اختیارتان می‌گذارد. علاوه بر آن، هنگام جستجو در کورتانا نتایج تنها به کامپیوتر خودتان محدود نمی‌شود و شاهد نتایج اینترنتی و حتی پیشنهاد اپلیکیشن‌های استور خواهید بود. در واقع کلیه فعالیت هایی که بدین وسیله انجام می شود به معنی استفاده از ترافیک اینترنت شما می باشد پس اگر می خواهید تا هزینه های این مصرف ترافیک را نپردازید پس راه حل ساده ای پیش روی شماست. برای غیر فعال کردن کورتانا روی جعبه‌ی جستجو در نوار وظیفه (taskbar) کلیک کرده و گزینه‌ی Notebook را از نوار سمت چپ کورتانا انتخاب کنید. روی گزینه‌ی Settings کلیک کنید. با خاموش کردن اولین گزینه، کورتانا غیر فعال خواهد شد. قابلیت جستجوی ویندوز را نیز در صورتی که تنها برای سرچ بر روی سیستم خودتان استفاده می کنید، با غیر فعال کردن کورتانا از سرعت بیشتر این قابلیت لذت خواهید برد.
۶. غیر فعال کردن Windows spotlight
Windows spotlight قابلیت جدیدی است که روزانه به صورت خودکار تصویر صفحه قفل شما را عوض می کند. اگر شما خیلی بیش از حد نگران مصرف ترافیک خود هستید و نمی توانید دانلود روزانه یک تصور را هم تحمل کنید پس حتما این قابلیت را نیز غیر فعال سازید. برای این منظور به Settings رفته و با مراجعه به قسمت Personalization روی گزینه‌ی Lock screen در پنل سمت چپ کلیک کنید. با کلیک روی لیست Background می‌توانید گزینه‌های دیگری مثل یک تصویر ساده یا اسلایدی از تصاویر را برای نمایش در صفحه‌ی قفل ویندوز انتخاب کنید. پس دیگر نگران دانلود عکس های بی مورد نباشید.
۷. خاموش کردن کاشی‌های زنده
برای اولین بار در ویندوز ۸ از قابلیت کاشی های زنده رونمایی شد. در واقع این کاشی ها جدیدترین اخبار و اطلاعات را پیرامون موضوع هر کاشی برای شما به نمایش می گذارند. اپلیکیشن Weather آخرین وضعیت آب و هوا، اپ News جدیدترین اخبار و Mail خلاصه‌ای از آخرین ایمیل‌های دریافتی شما را به نمایش می‌گذارد. تمامی این اطلاعات برای نمایش نیاز به اتصال اینترنت دارند. حتی اگر برنامه ای به غیر از برنامه های پیش فرض ویندوز که شامل موارد فوق می شد را نصب کنید و امکان نمایش اطلاعات اینترنتی داشته باشد، به این کاشی ها افزوده خواهد شد. برای غیر فعال کردن این موارد شما باید یکی از دو روش زیر را انتخاب کنید.
برای این منظور می‌توانید به صورت تکی یا کلی کاشی‌های زنده را خاموش کنید. در روش اول با راست کلیک روی کاشی مورد نظر (یا نگه داشتن انگشت روی آن در دستگاه‌های لمسی) گزینه‌ی More و سپس Turn live tile off را انتخاب کنید. علاوه بر روش گفته شده می‌توانید با استفاده از ابزار Group Policy Editor تمامی کاشی‌های زنده را یکجا خاموش کنید. برای استفاده از این روش عبارت gpedit.msc را در جعبه‌ی جستجو تایپ کنید و Enter را فشار دهید. از طریق مسیر User Configuration -> Administrative Templates -> Start Menu and Taskbar -> Notifications با دو بار کلیک روی Turn off tile notifications و انتخاب گزینه‌ی Enable، همه‌ی کاشی‌ها زنده خاموش خواهند شد.
آیا شما راه های دیگری برای کاهش مصرف ترافیک اینترنت سراغ دارید؟ اگر این چنین است لطفا آن ها را در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.