هواپیمای جنگنده اف ۳۵

AF-4, Flt 70, Vincent "Ice" Caterina, KC-10 AAR Eval Deck 1 & 3, ISB, Edwards AFB, Ca., 26 October 2011

اف ۳۵ یک هواپیمای جنگنده چند منظوره می باشد.

منظور از جنگنده چند منظوره این است که نوعی جنگنده که توانایی انجام مأموریت‌های نظامی متنوعی را دارد. چنین هواپیمایی هم قادر است مثل یک هواگرد تهاجمی مأموریت ‌های هوا به‌ زمین را انجام دهد و هم به عنوان یک هواپیمای شکاری در مأموریت ‌های هوا به ‌هوا با هواپیما های دشمن درگیر شود.

اف ۳۵ هواپیمایی می باشد از نسل پنجم که تحت ازمایش هایی با هزینه سرسام او قرار گرفته است هزینه های این هواپیما بیش از هر هواپیمای دیگر امریکا و در نتیجه جهان می باشد.

اف-۳۵ هواپیمایی پنهان‌کار، تک‌ سرنشین و تک‌ موتوره است که در وهله اول برای مأموریت‌ های هجومی هوا به‌ سطح طراحی شده اما توانایی انجام مأموریت ‌های شناسایی و دفاع هوایی را نیز دارد.

اف ۳۵ در سه مدل طراحی و تولید شده است: اف-۳۵ ای با توان نشست و برخاست متعارف، اف-۳۵ بی با توان برخاست کوتاه و نشست عمودی و اف-۳۵ سی با توان ناونشینی.

خود این هواپیما توسعه یافته هواپیما X35 است که طرح اصلی شرکت لا کهید مارتین در پروژه جنگنده تهاجمی چند منظوره بود که با غلبه بر طرح X32 شرکت بوئینگ برنده این رقابت شد.

اف-۳۵ توسط یک تیم هوافضا به رهبری شرکت لاکهید مارتین طراحی شده است و شرکت ‌های دیگری هم چون نورثروپ گرومن و پرت اند ویتنی و شرکت بریتانیایی بی‌ای‌ئی سیستمز از شریک های ارشد این پروژه محسوب می‌شوند.

امریکا سفارش ۲۴۵۷ فروند از این هواپما را تا سال ۲۰۳۷ به لاکهید مارتین داده است.

این هواپیما در هر سه نیروی سه گانه امریکا خدمت می کند.

از نظر ابعادی این هواپیما دارای ۱۵٫۶ متر طول فاصله بین دو بال ۱۰٫۷ متر و ارتفاع ۴٫۳۶

مساحت بال ۴۲٫۷ متر مربع و وزن خالی ۳۲۳۰۰ پوند و ظرفیت حمل ۱۳۱۰۰ پوند سوخت و توانایی حمل ۶۸۰۰ کیلوگرم مهمات است.

ویژگی های منحصر به فرد این جنگنده را چنین می توان بر شمرد:

رادرگریزی

اف-۳۵ از قابلیت رادارگریزیبسیار بالایی به خصوص بر روی باند های رادیویی ایکس و اس دو باند اصلی سیستم های کنترل آتش دارا است که بقا پذیری و گریز این جنگنده را به طور قابل ملاحظه‌ای در میدان‌های نبرد افزایش می‌دهد.

محرک‌ های الکتروهیدرو استاتیکی:

در اف-۳۵ به جای محرک ‌های هیدرولیکی از فناوری نوین محرک ‌های الکتروهیدرواستاتیکی استفاده شده که باعث افزایش امنیت پرواز می شود، هم چنین کاهش نقص فنی کنترلر های جنگنده را به همراه خواهد داشت و همچنین نیاز کمتری به تعمیرات به نسبت دیگر تکنولوژی های دیگر مورد استفاده در دیگر جنگنده ها دارد.

نمایشگر کلاه خلبان: اولین هواپیمایی می باشد که از نمایشگر در درون کلاه برخوردار می باشد

سامانه پرواز با فیبر نوری: این سیستم همانند کنترل با سیم است با این تفاوت و فرق که به حای سیم از فیبر نوری استفاده شده است

زاویه حمله بالا: زاویه حمله باور نکردنی ۵۰ درجه را در سرعت بالای یک ماخ دارد که باعث مانور پذیری و عدم واماندگی می شود مزیتی که دیگر جنگنده های روز از ان بی بهره می باشند

سامانه فرامین صوتی: این سامانه را اگر بخواهیم بسیار ساده توضیح دهیم باید بگوییم که سامانه ای است شبیه به کرتانای ویندوز ۱۰ که برای اولین بار به طور کامل در اف ۳۵ مورد استفاده قرار گرفته است.

نمایشگر یکپارچه کابین خلبان

برنامه کامپیوتری پیشرفته: یکی از نقاط قوت اصلی این جنگنده به شمار می آید. این برنامه بیش از ۸ میلیون خط دارد که کد نویسی شده است که این مقدار ۴ برابر بیشتر از نزدیک ‌ترین رقیب اف-۳۵ یعنی جنگنده اف ۲۲ می‌باشد. هوش مصنوعی و اتوماسیون بالا، ترکیب اطلاعات حسگرها و ایجاد یک تصویر واضح از میدان نبرد از وظایف اصلی این برنامه است.

مواد مرکب: استفاده از این مواد در ساخت بدنه باعث رادار گریزی بسیار بالای اف ۳۵ شده است

سامانه پشتیبانی اطلاعات خودکار: این سامانه که ALIS نامیده می‌شود در واقع یک سامانه کامپیوتری برای جمع آور اطلاعات از وضعیت جنگنده هنگام عملیات و پردازش ان‌ها برای کمک به پشتیبانی، نگهداری و تعمیرات اف-۳۵ پس از عملیات است

کانوپی مقاوم: این قسمت همان محل قرار گیری خلبان است که بسیار مقاوم است

یکپارچگی ساختار بال و بدنه: این خاصیت در کنار مواد مرکب رادار گریزی بالایی به اف ۳۵ بخشیده

حسگرهای الکترو اپتیکی

رادار نسل جدید: ف-۳۵ از نسل جدید رادار یعنی رادار های آرایه فازی فعال بهره می ‌برد که در واقع توسعه یافته رادار پیشرفته جنگنده اف ۲۲ است.

تنوع تسلیحاتی: تسلیحات به سه گروه دسته عمده تقسیم‌ بندی می‌شوند که به این شرح است تیربار یا توپ هواپیما که از نوع ۲۵ میلیمتری می باشد که توسعه یافته توپ GAU-12 است. توپ GAU-22/A یک توپ چهار لوله است که مهترین تفاوت این توپ، با توپ GAU-12 که پنج لوله است که برای جنگ ‌های در فاصله کوتاه مورد استفاده قرار می‌گیرد، موشک ‌های هوا به هوای ایم-۱۲۰ آمرام، ایم ۹ ایکس سایدوایندر، میتور و ایم ۱۳۲ آسرام که برای جنگ ‌های هوایی برای فاصله ‌های متفاوت مورد استفاده قرار می‌گیرند (که البته این موشک ‌های هوا به هوا خود به دو دسته راداری و حرارتی تقسیم‌ بندی می‌شوند)، و همچنین موشک‌های هوا به زمین موشک کروز ای جی ام-۱۵۸ جزم، موشک کروز شدو استروم، موشک کروز اسپیر و موشک ضد زره بریمستون که آن‌ها نیز تقسیم ‌بندی‌های خود را دارند و در اخر هم موشک ‌های ضد کشتی که یک نمونه از این موشک ها موشک کروز جی اس ام می باشد. در کل این جنگنده به‌صورت استاندارد توانایی حمل دو عدد موشک پیشرفته هوا به هوای AIM 120 و همچنین دو عدد بمب هوشمند هدایت پذیر ۱۰۰۰ پوندی GBU-32 را دارا می باشد.

در رابطه با نیروی پیش‌ رانش نیز بایستی بدانید که نکته اصلی و برگ برنده در جنگ‌های نزدیک هوایی یا داگ فایت توان شتاب‌دهی موتور جنگنده به جنگنده است؛ قسمتی که جنگنده چند منظوره ی اف ۳۵ چیزی در ان کم ندارد.

ا ف-۳۵ از یک موتور توربوفن به نام پرت اند ویتنی اف۱۳۵ تولید شرکت پرت اند ویتنی بهره مند است. این موتور توربوفن توسعه یافته موتور بسیار قوی اف ۱۱۹ جنگنده اف ۲۲ می‌باشد.

این موتور توانایی تولید ۳۸۰۰۰ پوند پیشران برای رانش و تا ۴۰۰۰۰ پوند پیشران برای برخاستن را دارا می باشد.

موتور این هواپمیما در سه مدل مختلف تولید می شود که میتوان از انها به شرح زیر نام برد:

F135-PW-100  که مورد استفاده مدل EF-35 است. F135-PW-600 که دارای سیستم تغییر بردار رانش بوده و برای مدلی BF-35 استفاده می‌شود و در آخر هم F135-PW-400 که مورد استفاده مدل C هواپیمای F-35است.

مدل BF-35 به طور خاص دارای یک فن بالا برنده می باشد و قسمتی از سیستم نشست و برخاست کوتاه و فرود عمودی اف-۳۵ بی است. که محل قرار گیری ان درست در پشت کابین خلبان است که در هنگام بلند شدن یا فرود امدن هوا مکیده و به قدرت به پایین منتقل می کند.

 

لولهای Roll Posts

این لوله‌ ها قسمتی از سامانه پیشرانه مورد نیاز برخاست کوتاه و نشست عمودی اف-۳۵ بی هستند. هر کدام از این لوله ها به قسمت کمپرسور موتور اصلی اف-۳۵ وصل هستند و بخشی از هوای متراکم موتور را به زیر بال‌ ها انتقال می دهند. نیروی خروجی مجموع لوله ها ۱۷ کیلو نیوتون است.

درسال ۲۰۰۱ هزینه برآورد شده برای هر فروند جنگنده تهاجمی مشترک با تولید انبوه ۳۰۰۰ فروندی چیزی بین ۳۵ تا ۴۵ میلیون دلار بود که برای کل ۳۰۰۰ فروند با هزینه تحقیقات و ساخت ۲۳۳ میلیارد دلار می شد اما پس از چند سال کشورهای در حال تحقیق بر روی این پروژه در یافتند که هزینه بسیار بالاتر می رود که در سال ۲۰۱۴ بنا بر اعلام وزرات دفاع امریکا با احتساب نرخ تورم دلار هزینه برای هر فروند ۶۸ درصد اضافه می شد

الان قیمت هر فروند بدون موتور برابر است با: اف-۳۵ ای ۹۸ میلیون دلار

اف-۳۵ بی ۱۰۴ میلیون دلار

اف-۳۵ سی ۱۱۶ میلیون دلار

قیمت کلی این جنگنده در تولید انبوه که از سال ۲۰۱۸ آغاز خواهد شد برابر می شود با:

اف-۳۵ ای ۸۵ میلیون دلار

اف-۳۵ بی ۱۱۰ میلیون دلار

اف-۳۵ سی ۱۰۰ میلیون دلار

ایالات متحده آمریکا خریدار و سرمایه‌گذار اصلی پروژه توسعه و ساخت اف-۳۵ می باشد و بیشتر هزینه‌های تحقیقاتی و توسعه این پروژه که بیش از ۴۰ میلیارد دلار می باشد را پرداخت کرده است. اما با این حال پروژه اف-۳۵ یک پروژه بین‌المللی می باشد که شریک های این پروژه شامل کشورهای انگلیس، ایتالیا، هلند، ترکیه، کانادا، استرالیا، نروژ و دانمارک می باشد و ۴٫۳۷۵ میلیارد دلار از هزینه‌های توسعه این پروژه را پرداخت کده اند و خواهند کرد.

 

انگلستان به عنوان شریک لایه اول امریکا ۲٫۵ میلیارد دلار از هزینه توسعه پروژه اف ۳۵ را پرداخت می‌کند. در لایه دوم شرکای کشورهای ایتالیا و هلند قرار دارند که که به ترتیب ۱ میلیارد دلار و ۸۰۰ میلیون دلار پرداخت می‌کنند. در سطح سوم شرکا ترکیه با ۱۹۵ میلیون دلار، کانادا با ۱۶۰ میلیون دلار، استرالیا با ۱۴۴ میلیون دلار، نروژ با ۱۲۲ میلیون دلار و دانمارک با ۱۱۰ میلیون دلار هزینه برای توسعه پروژه قرار دارند. اسرائیل و سنگاپور نیز به عنوان شریک های امنیتی پروژه شناخته می‌شوند.

این پروژه پر هزینه تا به امروز چندیم پرواز ازمایشی داشته است که با موفقیت همراه نبوده که هیچ بلکه هواپیمای مذکور سقوط هم کرده است. مانند:

در ۲۳ ژوئن ۲۰۱۴ یک فروند اف-۳۵ ای در پایگاه نیروی هوایی اگلین آمریکا، هنگام آماده شدن برای برخاست در ناحیه موتور دچار آتش‌ سوزی شد. این آتش توسط آتش‌ نشان ‌ها با موفقیت مهار شد و خلبان به سلامت از هواپیما خارج شد. در پی این حادثه تمامی موارد تمرین در ۲۵ ژوئن متوقف و در پی آن پرواز تمامی جنگنده ‌های اف-۳۵ در تاریخ ۳ ژوئیه متوقف شد. در بررسی حادثه توسط کارشناسان، بخش‌هایی از قطعات موتور آتش گرفته بر روی زمین کشف شد که نشان‌دهنده یک نقص فنی قابل توجه و بزرگ بود ناوگان‌ های جنگنده‌ های اف-۳۵ دوباره از ۱۵ ژوئیه اجازه پرواز را کسب کردند یافته ‌های اولیه نشان می‌دهد که سایش بیش از حد تیغه ‌های فن موتور ایجاد افزایش فشار در نهایت به شکست فاجعه ‌بار و وحشتناک فن منجر شده است.

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *